Nakładanie plandeki na ciężarówkę z kruszywem – praca na wysokości – wymagane dokumenty

Kruszywo jest transportowane z kopalni samochodami ciężarowymi. Transport jest wykonywany przez podmiot zewnętrzny. Kierowcy, po załadunku, w celu zabezpieczenia kruszywa samodzielnie nakładają plandekę na ciężarówkę. Oplandekowanie odbywa się na terenie kopalni. Czy kierowcy niebędący pracownikami kopalni muszą mieć badania wysokościowe i czy przedsiębiorca górniczy może żądać ich okazania?

Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 1997 r. Nr 129, poz. 844 ze zm.) pracą na wysokości w rozumieniu rozporządzenia jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Pracą na wysokości nie jest praca na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta: jest osłonięta ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi lub wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące przed upadkiem z wysokości. Czynność oplandekowania ciężarówki z uwagi na brak konstrukcji chroniącej przed upadkiem należy więc uznać za pracę na wysokości.

Do wykonywania pracy na wysokości konieczne jest przedstawienie badań lekarskich, których obowiązek przeprowadzenia przewiduje Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 1996 r. Nr 69, poz. 332 ze zm.). Rozporządzenie to dotyczy jedynie relacji pracownik – pracodawca.  

Przedsiębiorca górniczy nie ma więc instrumentu prawnego by żądać bezpośrednio od kierowców przedstawienia badań, ponieważ nie zawiera indywidualnych umów z poszczególnymi kierowcami. Podobnie przedstawia się kwestia z obowiązkiem przedstawienia dokumentu prawo jazdy - przecież nie sprawdza się czy kierowca ma prawo jazdy. Właściwym byłoby jednak odpowiednie sformułowanie umowy z firmą odbierająca kruszywo – pracodawcą kierowców – tak by firma odbierająca kruszywo oświadczyła, że jej pracownicy, którzy odbierają kruszywo i oplandekowują samochody posiadają: aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, zaświadczenie potwierdzające odbycie wymaganych szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy a także wymagane kwalifikacje.

Dane osobowe pracowników podlegają ochronie. Jeżeli dane dot. badań lekarskich pracowników miałyby być udostępniane przedsiębiorcy górniczemu, to zastosowanie w tym zakresie będzie miała ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 1997 r. Nr 133, poz. 883 ze zm.). Zgodnie z postanowieniami cytowanej ustawy przedsiębiorca górniczy mógłby zostać dopuszczony do tych danych osobowych, jednak konieczne jest uprzednie uzyskanie pisemnego upoważnienia.